Komorowickie ślady w mojej genealogii – część I

Wstęp

Historia życia każdego człowieka zaczyna się długo przed jego urodzeniem. To jak się nazywamy, miejsce w którym się urodziliśmy, nasze geny, a także wiele innych spraw jest zależne od tego kim byli nasi przodkowie i krewni. Nie wybieramy rodziny w której przyjdziemy na świat. Możemy jedynie spróbować poznać jej dzieje oraz zrozumieć, dlaczego jest taka, a nie inna. Takie poznanie zawsze ubogaca, a także niesamowicie poszerza horyzonty. 

Przedmiotem poniższego tekstu jest trwający około 60 lat fragment historii moich przodków i krewnych ze strony babci macierzystej – rodu Dudów mieszkających przez ponad pół wieku w Komorowicach Krakowskich. Informacje oraz dokumenty zaprezentowane w tekście odnalazłem u krewnych, w archiwum komorowickiej parafii, Urzędzie Stanu Cywilnego oraz w zbiorach Archiwum Państwowego w Katowicach oddział w Bielsku-Białej. Ponieważ nie jest to artykuł naukowy nie opisywałem dokładnie każdego dokumentu. Zapraszam do lektury!

Z Czechowic do Komorowic

Wszystko zaczyna się od mojego prapradziadka Józefa Dudy (ur. 2 września 1863 roku) oraz praprababci Ewy z domu Kuś (ur. 21 marca 1867 roku w Międzyrzeczu). Nie wiem skąd był Józef. Wiem jednak, że 25 listopada 1889 roku w Międzyrzeczu zawarł związek małżeński z Ewą*.

Z niemal 100% pewnością można przyjąć, że opisywana w artykule rodzina Dudów nie pochodziła z Komorowic. W księgach metrykalnych parafii św. Jana Chrzciciela Dudowie nie pojawiają się przed 2 połową XIX wieku. Po raz pierwszy w tej okolicy na wzmianki o Dudach natrafiłem w księgach metrykalnych parafii św. Katarzyny w obecnych Czechowicach-Dziedzicach. 

3 października 1890 roku na terenie tej parafii Józefowi i Ewie Dudom urodziła się córka Jadwiga.

Z dokumentu wynika, iż Józef był handlarzem w Grabowicach, a także iż mieszkali w domu nr 140. Dziecko zostało ochrzczone dwa dni po urodzeniu, a więc 5 października. Chrzestnymi byli Józef Chlebek oraz Pani o nazwisku Machalica (imię trudne do odczytania). 

Dwa lata później miało miejsce bardzo smutne wydarzenie. 3 lutego 1892 roku Ewa Duda urodziła dwie martwe bliźniaczki. Nie nadano im imion (a przynajmniej nie wspomniano o nich w metryce). Rodzina nadal mieszkała w domu nr 140**.

Komorowice

Po kilku latach nieobecności w księgach metrykalnych rodzina Józefa i Ewy pojawia się w Komorowicach. W IV tomie księgi zmarłych parafii św. Jana Chrzciciela w zapisach z 1897 roku odnalazłem wpis o zgonie i pochówku Antoniego Dudy. 

Antoni urodził się 3 marca 1897 roku. Mieszkał w domu nr 35. Zmarł 19, a pochowany został 21 kwietnia. Z dokumentu wynika także, iż jego ojciec był robotnikiem/wyrobnikiem. 

Przez pierwsze 8 lat małżeństwa rodzina doczekała się czterech potomków z których aż troje zmarło. Na szczęście w następnych trzech latach urodziło się im jeszcze dwóch synów, którzy dożyli sędziwego wieku.

Najpierw, 22 lutego 1898 roku urodził się Franciszek***, a dwa lata później, 19 listopada 1900 roku, mój pradziadek Andrzej Duda.  

Gdy rodził się Andrzej rodzina mieszkała w domu nr 175. Poród odebrała Teresa Spiesz. Chrztu udzielał ksiądz Ludwik Konopnicki. Chrzestnymi byli Andrzej Linkarczyk i Zofia Ogiegło. Z metryki dowiadujemy się także jak nazywali się rodzice Józefa – był to Jan Duda oraz Jadwiga z domu Stadek oraz rodzice Ewy – Józef Kuś i Anna z domu Więcek. 

Młodzi Dudowie szybko stracili rodziców. 30 czerwca 1904 roku zmarł Józef****. 16 czerwca 1913 roku umarła Ewa.

W momencie zgonu Ewa mieszkała w domu nr 182. Miała 44 lata; powodem śmierci były suchoty (gruźlica). Ks. Stefan Zieliński opatrzył ją świętymi sakramentami, a także  odprawił pogrzeb. 

Niestety nagrobki Ewy, jej córek i syna nie dotrwał do naszych czasów. O życiu Józefa i Ewy niewiele wiadomo. Zdaniem jednego z krewnych Józef miał pracować w fabryce „Bartelmuss i Suchy”, późniejszym Bispolu. Później w tym zakładzie pracowali jego synowie oraz wnuk. 

Zebrane powyżej informacje dają nam następujący obraz rodziny:

Związek małżeński zawarli 25. 11. 1889 w Międzyrzeczu.

Urodziły się im następujące dzieci:
1. Jadwiga Duda (ur. 03. 10. 1890, Czechowice (Grabowice?);
2. martwo urodzona dziewczynka (ur. 03. 02. 1892, Czechowice (Grabowice?);
3. martwo urodzona dziewczyna (ur. 03. 02. 1892, Czechowice (Grabowice?);
4. Antoni Duda (ur. 03. 03. 1897, Komorowice Krakowskie);
5. Franciszek Duda (ur. 22. 02. 1898, Komorowice Krakowskie);
6. Andrzej Duda (ur. 19. 11. 1900, Komorowice Krakowskie);

W drugiej i trzeciej części artykułu przedstawię dalsze losy potomków Józefa w rozbiciu na trzy linię: Jadwigi, Franciszka i Andrzeja.

Paweł Korzondkowski

Przypisy:

* Informacje o datach i miejscach urodzenia i ślubu odnalazłem w zapiskach moich pradziadków.

** Co ciekawe w latach 90-tych XIX wieku w księgach metrykalnych czechowickiej parafii zaczynają się pojawiać także inni Dudowie. Moim zdaniem – jest to jednak hipoteza wymagająca dalszych badań – byli oni spokrewnieni z Józefem.

*** Nie załączam metryki chrztu Franciszka, gdyż informacje o nim posiadam z przedwojennego rejestru mieszkańców gminy Komorowice.